Hướng dẫn tổ chức lực lượng dân quân tự vệ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, hoạt động để thích ứng an toàn, linh hoạt kiểm soát hiệu quả dịch covid-19
Cục Dân quân tự vệ đã tham mưu với Bộ Tổng Tham mưu ban hành Hướng dẫn số 3096/HD-TM ngày 20/11/2021 Tổ chức lực lượng Dân quân tự vệ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, hoạt động để thích ứng an toàn, linh hoạt kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19.
Sau thời gian thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, hiện nay tình hình dịch cơ bản được kiểm soát, song vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường, nguy cơ tái bùng phát trở lại rất cao. Dân quân tự vệ (DQTV) là một trong các lực lượng tại chỗ ở xã, phường, thị trấn, làm nòng cốt phòng, chống, khắc phục hậu quả, đóng góp quan trọng vào thành quả đẩy lùi, kiểm soát dịch ở nước ta. Quán triệt Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ về ban hành quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt kiểm soát hiệu quả dịch COVD-19” (Nghị quyết số 128/NQ-CP); thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam hướng dẫn tổ chức lực lượng Dân quân tự vệ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, hoạt động để thích ứng an toàn, linh hoạt kiểm soát hiệu quả dịch COVD-19 như sau:
1. Các cơ quan, đơn vị quán triệt các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các văn bản chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, nhất là Nghị quyết số 128/NQ-CP; phát huy vai trò, vị trí của lực lượng DQTV trong phòng, chống, kiểm soát dịch COVID-19, đồng thời phải duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống.
2. BTL các quân khu, BTL Thủ đô Hà Nội chỉ đạo cơ quan quân sự địa phương cấp tỉnh, cấp huyện tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành, sử dụng lực lượng DQTV phù hợp với từng cấp độ dịch; chủ động nắm chắc tình hình dịch trên địa bàn, điều chỉnh, bổ sung kế hoạch kịp thời, sát với yêu cầu, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, địa phương.
3. Căn cứ lực lượng DQTV hiện có, cơ quan, đơn vị rà soát, điều chỉnh tổ chức, biên chế các đơn vị DQTV, chú trọng củng cố các đơn vị dân quân thường trực (DQTT), DQTV cơ động, tại chỗ, phòng hóa, y tế…; thành lập bổ sung đơn vị tự vệ thuộc các cơ sở y tế nhà nước, tư nhân để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống ở từng cấp độ dịch.
4. Tổ chức huấn luyện bổ sung cho lực lượng DQTV về phòng, chống dịch, tập trung các nội dung sau:
- Nhiệm vụ, biện pháp phòng, chống dịch ở từng cấp độ;
- Chấp hành pháp luật của nhà nước, quy định của cơ quan, đơn vị, địa phương; chấp hành kỷ luật, mang mặc trang phục, tác phong công tác, thái độ phục vụ, ứng xử của DQTV khi tham gia thực hiện nhiệm vụ;
- Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các biện pháp về phòng, chống dịch, tiêm Vacxin, hướng dẫn khai báo y tế;
- Hoạt động phối hợp tuần tra, chốt chặn chống xuất, nhập cảnh trái phép trên tuyến biên giới; các trạm, chốt kiểm soát phòng, chống dịch;
- Hoạt động phối hợp ở các khu cách ly, phong tỏa, bệnh viện dã chiến, cơ sở điều trị; nắm tình hình, giúp đỡ hộ gia đình trên địa bàn theo mô hình “DQTV phụ trách từng hộ gia đình”, vận chuyển hàng hóa, nhu yếu phẩm thiết yếu phục vụ người dân; tham gia giải quyết hậu sự cho gia đình có nạn nhân từ trần do COVID-19.
5. Việc huy động DQTV làm nhiệm vụ phòng, chống dịch phải đúng thẩm quyền, theo quyết định huy động hoặc kế hoạch đã được phê duyệt. Trường hợp cấp bách, người có thẩm quyền ra lệnh trực tiếp và chịu trách nhiệm việc huy động, điều động; sau đó phải báo cáo ngay cấp trên trực tiếp; đồng thời, ban hành quyết định huy động theo đúng quy định của pháp luật.
6. Công tác quản lý, điều hành, chỉ huy lực lượng DQTV phòng, chống dịch phải thống nhất, chặt chẽ, đúng chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm trang thiết bị, phương tiện, chế độ, chính sách cho DQTV theo quy định của pháp luật, phù hợp với điều kiện của cơ quan, đơn vị, địa phương.
Trường hợp mức hưởng trợ cấp ngày công lao động và tiền ăn của dân quân thấp hơn mức bồi dưỡng của lực lượng khác cùng làm nhiệm vụ phòng, chống dịch, đề nghị địa phương điều chỉnh cho phù hợp.
Trường hợp DQTV bị nhiễm dịch, ốm đau, bị tai nạn, chết, bị thương, hy sinh trong khi làm nhiệm vụ, các cơ quan, đơn vị liên quan lập hồ sơ và giải quyết chế độ, chính sách theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm chính xác, kịp thời.
7. Ban chỉ huy quân sự bộ, ngành Trung ương, cơ quan quân sự địa phương các cấp tham mưu, chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, nhân rộng mô hình mới tiêu biểu, nêu gương tập thể, cá nhân DQTV có cách làm mới, sáng tạo, hành động dũng cảm; khen thưởng, xử lý vi phạm kịp thời.
8. Cơ quan quân sự địa phương cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, Ban CHQS cơ quan, tổ chức tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương, người đứng đầu cơ quan, tổ chức chỉ đạo lực lượng DQTV thực hiện nghiêm các biện pháp áp dụng theo từng cấp độ dịch (Mục IV quy định tạm thời tại Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ) và thực hiện tốt một số biện pháp sau:
a) Khi áp dụng cấp độ 1 (nguy cơ thấp)
- Tổ chức sử dụng lực lượng DQTV:
+ Đơn vị DQTT: Duy trì quân số trực SSCĐ theo quy định tại Thông tư số 43/2020/TT-BQP ngày 23/4/2020 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định chế độ SSCĐ và kế hoạch về DQTV; quân số còn lại thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch của địa phương.
+ Các đơn vị DQTV còn lại: Thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch và các nhiệm vụ khác theo kế hoạch của cơ quan, đơn vị, địa phương;
+ Đối với các đơn vị DQTV ở các địa phương có đường biên giới đất liền, ven biển, đảo: Tham gia các trạm, chốt liên ngành kiểm soát dịch;
- Tổ chức huấn luyện, hoạt động phối hợp của DQTV: Thực hiện theo kế hoạch trong điều kiện bình thường mới.
b) Khi áp dụng cấp độ 2 (nguy cơ trung bình)
- Sử dụng lực lượng:
+ Đơn vị DQTT: Duy trì quân số trực SSCĐ theo quy định tại Thông tư số 43/2020/TT-BQP ngày 23/4/2020 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; quân số còn lại thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch theo kế hoạch của địa phương;
+ Đơn vị dân quân cơ động, tại chỗ, phòng hóa, y tế: Thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch theo kế hoạch của địa phương;
- Tổ chức huấn luyện tại địa bàn cấp xã, quy mô cấp tiểu đội; tập trung huấn luyện bổ sung nội dung phòng, chống dịch COVID-19.
- Hoạt động phối hợp của DQTV:
+ Tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các biện pháp về phòng, chống dịch, thực hiện tốt “5K + Vacxin + thuốc chữa bệnh và công nghệ”; nắm tình hình địa bàn, thực hiện phương châm: “Đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”; phát huy tốt hiệu quả mô hình “DQTV phụ trách từng hộ gia đình” ở khu dân cư;
+ Tham gia trực tại các trạm, chốt kiểm soát địa bàn;
+ Phối hợp với các lực lượng làm nhiệm vụ ở khu vực cách ly;
+ Đối với địa phương có đường biên giới đất liền, ven biển, đảo chỉ đạo DQTV phối hợp với Bộ đội Biên phòng tuần tra, chốt chặn chống xuất, nhập cảnh trái phép trên tuyến biên giới;
+ Phối hợp với các lực lượng khắc phục hậu quả do dịch bệnh gây ra và thực hiện các hoạt động khác khi được cấp có thẩm quyền giao.
c) Khi áp dụng cấp độ 3 (nguy cơ cao)
Sử dụng lực lượng DQTV làm nhiệm vụ SSCĐ, huấn luyện, hoạt động phối hợp phòng, chống dịch thực hiện như áp dụng tại cấp độ 2, chỉ khác tăng cường lực lượng phối hợp thực hiện nhiệm vụ:
- Tham gia trực tại các trạm, chốt kiểm soát địa bàn;
- Phối hợp với các lực lượng làm nhiệm vụ ở khu vực cách ly;
- Phối hợp với Bộ đội Biên phòng và lực lượng liên quan tuần tra, chốt chặn chống xuất, nhập cảnh trái phép trên tuyến biên giới.
d) Khi áp dụng cấp độ 4 (nguy cơ rất cao)
- Sử dụng lực lượng:
+ Đơn vị DQTT: Sử dụng như quy định khi thực hiện như cấp độ 3. Trường hợp cần thiết sử dụng 100% quân số đơn vị DQTT làm nhiệm vụ phòng, chống dịch, cấp có thẩm quyền huy động phải báo cáo và được sự đồng ý của người chỉ huy cơ quan quân sự địa phương cấp trên trực tiếp; Tư lệnh quân khu;
+ Đơn vị dân quân cơ động, tại chỗ, phòng hóa, y tế: Huy động lực lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống dịch trên địa bàn theo kế hoạch của địa phương;
+ Các đơn vị DQTV khác: Thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch của địa phương.
- Huấn luyện: Các đơn vị DQTV tạm dừng huấn luyện, hội thi, hội thao để tập trung lực lượng cho nhiệm vụ phòng, chống dịch.
- Hoạt động phối hợp của DQTV: Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ như thực hiện cấp độ 3 và tập trung một số hoạt động chính sau:
+ Phối hợp với các lực lượng thực hiện: Truy vết nhanh, khoanh vùng sớm, cách ly hiệu quả, xét nghiệm rộng;
+ Tham gia trực tại các các trạm kiểm soát phòng, chống dịch; chốt kiểm soát địa bàn;
+ Tham gia phục vụ tại các khu cách ly tập trung, bệnh viện dã chiến, cơ sở điều trị, các trung tâm hỗ trợ chống dịch;
+ Nắm tình hình, giúp đỡ hộ gia đình trên địa bàn theo mô hình “DQTV phụ trách từng hộ gia đình” ở khu phong tỏa, vận chuyển hàng hóa, nhu yếu phẩm thiết yếu phục vụ người dân; tham gia giải quyết hậu sự cho gia đình có nạn nhân từ trần do dịch COVID-19.
9. Tổ chức thực hiện
a) Đề nghị Tổng cục Chính trị chỉ đạo:
- Các cơ quan, đơn vị tiến hành công tác đảng, công tác chính trị cho lực lượng DQTV trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch;
- Cơ quan báo chí Quân đội đẩy mạnh thông tin, truyền thông về hoạt động phòng, chống dịch của lực lượng DQTV;
- Công tác thi đua, khen thưởng trong lực lượng DQTV.
b) Cục Dân quân tự vệ:
- Chủ trì, phối hợp với cơ quan chức năng triển khai, đôn đốc, kiểm tra thực hiện; nghiên cứu biên soạn tài liệu phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, huấn luyện DQTV bảo đảm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, phù hợp với từng cấp độ dịch;
- Chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan, đơn vị tăng cường công tác tuyên truyền hoạt động của DQTV trên trang facebook “Tôi yêu chiến sĩ Sao Vuông”.
c) Các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chỉ đạo, hướng dẫn lực lượng DQTV thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Căn cứ Hướng dẫn, yêu cầu các cơ quan, đơn vị quán triệt triển khai thực hiện.